HayrettinKaraman.net Site Ana Sayfasına Geçiş Facebook Sayfasına Geçiş Twitter Sayfasına Geçiş instagram Sayfasına Geçiş YouTube Sayfasına Geçiş
Siteden rastgele bir sayfa seçer. Hafızadaki önceki sayfaya döner Hafızadaki sonraki sayfaya döner
 


Meşveret Usulü Olsaydı
İslâmın ana kaynakları ve tarihi tecrübeden çıkarılmış bulunan islâmî yönetim şeklinin temel özelliklerinden biri, meşveret (danışma) olduğu için yönetim şekli de bu kelime ile ifade edilir olmuştur.
Kur'an-ı Kerim'de Hz. Peygamber'e (s.a.) "onlara danış" (3/159) emri verildiği gibi müminlerin vasıfları ve özellikleri sayılırken "işlerini danışma ile yürütürler" (42/38) buyurulmuş, ana-babanın çocuklarını sütten kesmeye karar vermelerini bile aralarında danışmadan sonra yapmaları gerektiğine işaret edilmiştir (2/233). Buna rağmen Raşid Halifeler devrinden sonra yönetimde meşveretin ihtiyarî hale getirilmesini ve fiilen çok kere ihmal edilmesini bir siyasî ve ahlâkî sapma olarak değerlendiriyoruz.
İslâm esas teşkilatında ve siyaset teorisinde yeri vazgeçilmez ve ilke değerinde olan danışmaya ümmetin en uygun usûl ile seçtiği veya ilmi, ahlâkî ve güvenilirliği sebebiyle tabii seçimle ortaya çıkmış kişilerle yahut da bunların karması ile yapılacaktır.
Başkan ve yöneticiler, hepsi islâmî çerçevede farklı projeleri olan guruplar (özel mânâda partiler de denebilir) arasından seçilebilirse de şura üyelerinin gurubu, partisi olmaz; onlar ümmetin iradesinde tecelli eden ilahi iradeyi temsil ederler, yasama ve denetleme görevini islâmî ilke ve kurallara göre yürütürler.
Yöneticiler başkana, başkan şûra meclisine, meclis ümmete, ümmet de Allah'a karşı sorumludur. İslâm hiçbir insanı belli bir dini edinmeye veya edinmemeye zorlamadığı, İslâm ümmeti içinde gayr-i müslimlerin (dinli dinsiz insanların) bulunmasına izin verdiği, bunlara da temel insan hak ve hürriyetlerini tanıdığı için mecliste temsilcileri bulunmak suretiyle veya başka bir şekilde onlar da kendilerini temsil imkanı bulurlar. Farklı inanç ve ideoloji mensupları ile eşit şartlarda siyasî uzlaşma ve mukaveleye dayanan sistem, geçiş dönemi için söz konusudur. Medine vesikasının kurduğu sistemde Allah Resulü ve müminler duruma hakimdirler. Sistemde İslâmın ve müslümanların hakim olmaları şartının gerekçesi, insan hak ve hürriyetlerini korumanın başka bir hakimiyet altında gerçekleşemiyeceği inancı ve vakıasıdır.
Eğer dünyanın herhangi bir yerinde yönetim bu esaslara göre kurulmuş ve işletilir olsaydı mesela özelleştirme konusu nasıl ele alınır ve çözümlenirdi?
Cevap: Devlet kamuya ait bir malı veya işletmeyi başka çıkış yolu bulunmayan bir sıkıntıya düşmedikçe satamazdı. İslâm hukukçuları bu konuyu tasvir ederken "Allah korusun, devlet bir sıkıntıya düşse de..." cümlesiyle söze başlamışlardır. Sattığı takdirde de en azından râyiç değerine veya bazı ictihadlara göre iki katına satabilirdi. İktisadî teşebbüsleri devletin bizzat işletmesinde sakıncalar bulunduğu ve bunun kamu yararına olmadığı şuraca tesbit edilmesi halinde öncelikle bunlar elden çıkarılmadan işletmesinin özel kesime devri düşünülür, mesela kâr ve zararda ortaklık esasına göre devredilirdi. Son olarak tamamen devri en uygun çözüm olarak görülüyorsa bu da yapılabilirdi. Ancak millet; tarafsız, ehliyetli, ahlaklı şura üyelerinin denetim ve danışmanlığında yapılacağı için bütün bu tasarrufların, ümmetin menfaatine ve Allah'ın rızasına uygun olduğundan emin olurdu.
Olur muydu, olabilir miydi? Eğer din istismar edilmiyor, çirkin, defolu vücutları örtmek için bir elbise olarak kullanılmıyor da vücuda hayat veren ruh oluyorsa -ki böyle olması gerekir- bu işler mutlaka böyle olur, böyle biterdi.


 


Buradaki iki mavi çizgi arası içerik site editörünce konulmuştur ve rastgele çıkmaktadır. İçeriğini onayladığımız anlamına gelmez, dikkatli davranın.

  Şu anda sayfası gösterilen kitap.
Bu Kitapta:
Önceki Makale
Sonraki Makale
İçindekiler
Site Sayfaları
Ana Sayfa
Hakkında
Makaleleri
Kitapları
Soru Konuları
Soru Listesi
Hayrettin Karaman`ın Sohbetleri
Şiirleri
Bestelenmiş ve Seslendirilmiş Şiirleri
Bütün site içeriğinin genel kelime indeksi.
Sitede Arama
Hayrettin Karaman'ın Siteye Son Eklenen Yazıları
E-posta
Siteyi Link ve Kaynak Gösterimi
m.HayrettinKaraman.net Mobil-Metin Versiyonu Hakkında

Facebook Sayfası:

Bulunduğunuz Sayfayı:


 
Sayfa başına gider Siteden rastgele bir sayfa seçer. Hafızadaki önceki sayfaya döner Hafızadaki sonraki sayfaya döner
   
Bu Kitapta: Önceki Makale Sonraki Makale İçindekiler