Ehl-i kitab ve kutsal

1.Soru: Bir insan, dini ne olursa olsun (ateist, budist, hindu farketmez) bir hayvani keserken, bir bir sey söylemiyor yani bir put adına kesmiyor; bu et yenir mi? Yani kesen illa da yahudi veya hristiyan mı olması gerekiyor, ya da dini farketmez yeter ki Allah'tan başkası adına kesmemiş olsun yeterli mi, yani bizim için helal olur mu?

Ehl-i kitabın -İslam'da ismi anılarak haram kılınmış olanlar dışındaki- yiyeceklerinin Müslümanlara da helal olduğu şu mealdeki ayete dayanıyor:

"Bugün size iyi ve temiz nimetler helâl kılınmıştır. Kendilerine kitap verilenlerin yiyeceği size helâldir; sizin yiyeceğiniz de onlara helâldir. Gayri meşrû ilişkide bulunmak veya gizli dost tutmak şeklinde değil de meşrû bir nikâhla evlenmek şartıyla mümin kadınlardan iffetli olanlar ile sizden önce kendilerine kitap verilenlerden iffetli kadınlar -mehirlerini verdiğiniz takdirde- size helâldir. Kim inanmayı reddederse ameli kesinlikle boşa gider. O, âhirette de hüsrana uğrayanlardandır." (Maide: 5/5).

Ehl-i kitab (kendilerine, Kur'an gelmeden önce kitap verilenler) iafedesi hangi inanç guruplarını içine almaktadır? Dört mezheb içinde bu soruya verilen en geniş cevap Hanefî mezhebine ait olup şöyledir: Yalnızca Tevrat ve İncil'e değil, Zebur'a ve diğer peygamberelere indirilmiş küçük kitaplara (suhuf) inanan insanlar da ehl-i kitaptır. Zaman içinde değişmiş bile olsa aslı vahye dayanan bir kitaba inananlar ehl-i kitaptır, böyle bir kitaba inanmayanlar ile dine inanmayanlar ise bu kavramın dışında kalmaktadır.

Dini ile amel eden bir ehl-i kitab mensubunun -domuz, şarap, faiz gibi- İslam'da yasaklanmamış yiyecekleri (yedikleri, yemeyi caiz gördükleri) Müslümanlar için de helaldir.

Hayvan kesilirken Allah'tan başka bir nesnenin adı anılmayacak, onun adına kesilmeyecek, aynı zamanda kesen, avlayan ehl-ikitaptan olacak.

2. Soru: Hristiyanlar birçok şeye kutsal diyorlar (mesela kutsal kilise, kutsal aziz, kutsal papa, kutsal noel) gibi. Biz kutsal kavramını nasıl anlamalıyız; yani bize göre kutsal nedir? Bizde neler veya kimler kutsaldır?

Kutsal, bir dine, bir inanca bağlı/onunla ilişkili olarak tapınılan veya saygı gösterilen, dokunulmaz telakki edilen şeylerdir.

İslam'da Allah'tan başka hiçbir şeye tapmak caiz değildir ve şirk olarak adlandırılan bu davranışın asla bağışlanmayacağı Kur'an'da bildirilmiştir.

İslam'da Allah gibi değil, amma Allah için sevmek, saygı göstermek vardır. Kâbe, Kur'an, mübarek geceler, Sevgili Peygamberimiz (s.a.) bunlara örnektir. Bunlara şu manada kutsal denebilir: Kâbe Allah evi, Kur'an Allah kitabı, mübarek geceler Allah'a ibadete tahsis edilen ve ilâhî lutufların yoğunlaştığı geceler, Peygamberimiz de Allah'ın elçisi olduğu için kutsaldırlar; bu manada kutsal olana saygı gösterilir, sevilir, hakkı verilir, onlardan -ilahi talimat gereği- yararlanarak Allah'a yakınlaşma devletine erme hedeflenir.

28 Ekim 2011 Cuma