Üçüncü Fasıl Ev Eşyası Her canlının bir yuvası, bir meskeni vardır; insanın yuvası da evidir. Peygamberimiz (s.a.v.): "Dört şey mutluluk vasıtalarındandır: İyi eş, geniş ev, iyi komşu ve rahat binek"61 buyurarak evin insan hayatındaki önemini belirtmiş, ayrıca temiz tutulmasını istemiştir.62 "De ki: Allah'ın kulları için yarattığı güzellikleri... kim haram kılmıştır?" (el-A'raf: 7/32) âyeti evin çiçekler, nakışlar ve şekiller ile süslenmesini de caiz kılmaktadır. Rasûlullah (s.a.v.): "Kalbinde zerre miktarı kibir olan kimse cennete giremez" buyurunca bir adam "kişi elbisesinin ve pabucunun güzel olmasından hoşlanıyor?" diye sormuş, "şüphesiz Allah güzeldir, güzeli sever." cevabını almıştır.63 Ancak bu izinler ve teşvikler mutlak değildir, bazı kayıtlar ve yasaklar vardır: A- Altın ve gümüş kaplar, ipek sergiler: Sahâbeden Huzeyfe şöyle diyor: "Resulûllah (s.a.v.) bizim, altın ve gümüş kaptan yiyip içmemizi, ipek giymemizi ve ipek sergi üzerine oturmamızı menetti. Ve şöyle buyurdu: Bunlar dünyada onlar (kâfirler), ahirette ise bizim içindir."64 Bu hadîs, altın ve gümüşün kap-kacak ve ev eşyâsı, ipeğin de sergi vb. olarak kullanılmasını erkek ve kadın bütün müslümanlara hakam kılmaktadır. Gazzâlî, bu mâdenlerin iktisâdî hayattan çekilerek evde kullanılmasının topluma zararını, "bu, şehrin vâlisini, dokumacılık veya süpürgecilikte kullanmaya benzer ki onu hapsetmekten dah kötüdür." sözleriyle ifade ediyor.65 B- Heykel: "İçinde heykeller bulunan eve melekler girmez."66 "Kıyamet günü azâbı en şiddetli olacaklardan biri de bu sûretleri yapanlardır."67 gibi hadisler müslümanın evinde heykel bulundurmasına ve heykel yapmasına engeldir. Bunların haram kılınmalarının hikmet ve sebebine gelince: a) Çeşitli devir, yaş ve çevrelerde heykele tapıldığı için bu hâtırayı silerek tevhidi korumak, b) Heykeltıraşın yaratma vehmi gibi kula yakışmayan duygu ve düşüncelere kapılarak günaha girmesini önlemek, c) Heykel yapımının bir sınırı bulunmadığından çıplak kadınlar, sahte tanrılar, dinî semboller gibi İslâma zıt şeylerin heykelleştirilmelerine engel olmak. d) Faydasız ve gereksiz sarfı, isrâfı, lüksü men etmek. Heykeli büyüklere saygı ve kahramanların hâtıralarını ebedîleştirmek gayelerine bağlayarak savunanlara karşı İslâm düşüncesi şöyledir: a) Her zaman ve her yerde bu gibilerin heykelleri yapılmamıştır. Âdi, alçak, zâlim, müstebit, sahte varlıkların da heykelleri yapılmış, bu vâkıa mezkûr hikmeti ortadan kaldırmıştır. b) Müslümanın dünyada ebedîleşmek gibi bir gayesi yoktur. Mümin, Fahr-i Kâinat'ın sohbetinde, Cemâl-i İlâhinin seyrinde sonsuz mutluluklara ereceğini umduğu ebedî âlemlerin hasretini çeker. c) İslâmda hizmet Allah rızâsı için yapılır ve hizmet eden, bu niyeti (ihlâsı) bozulmasın diye teşhirden kaçar. İslâm'da güzel sanatların heykelden başka sâhalara yönelmesinin sebebini de yukarıdaki maddelerde aramak gerekecektir.
61. İbn Hibbân rivâyet etmiştir. 62. Tirmizi, K. el-Edeb, 41. 63. Müslim, K. el-İman, 147. 64. Buharî, K.el-Eşribe, 28; el-Et'ime, k29; Müslim, K. el-Libas, 4, 5. 65. İhyau'Ulûmi'd-dîn,Kitabû's-sabr ve'ş-şükr. 66. Buhari K. Bed'i'l-halk, 7; el-Meğazi, 12; Müslim, K.el-Libas, 87. 67. Buharî, K. el-Edeb, 75; Müslim, K. el-Libâs, 96.
Buradaki iki mavi çizgi arası içerik site editörünce konulmuştur ve rastgele çıkmaktadır. İçeriğini onayladığımız anlamına gelmez, dikkatli davranın.
|