Önsöz

Haram ve helâl mefhumu dinin özü ve şekli, dindarın Allah'a kulluk nizamnâmesi ile yakından ilgilidir. Nizam fikri ile mutlak serbestlik fikri bir arada düşünülemez. Bir yerde nizam varsa mutlak hürriyeti kayıt altına alan, sınırlayan kaideler, emir ve yasaklar da var demektir. İslâm kulun kendini ve rabbini bilmesi, O'na kulluk edebilmesi, böylece ebedî saâdetlere erebilmesi için Allah'ın lûtfettiği son din, irşâd ve nizam olduğuna göre onda helâl ve haramı birbirinden ayıran sınırların bulunması tabiîdir. Bir hadîs-i şerifte ifade buyurulan teşbîhe göre haram sınırının ötesi Allah'ın korusudur; o sınırı aşmak bir yana, oraya yaklaşmak bile tehlikelidir.1
Dinî hayatta bu kadar önemli bir yeri olan helâl-haram konusu, Fıkıh kitaplarının ilgili bölümlerinde incelenmekle kalmamış, ayrı kitaplara da mevzû teşkil etmiştir. Eskiler içinde İmam Gazzâlî'nin İhyâu-ulûmi'd-dîn isimli eseri, diğer mevzûları yanında bunu da, toplu bakış metodu ile en doyurucu bir şekilde ihtivâ etmektedir. Yeni kitaplar arasında Yûsuf el-Kardâvî'nin "el-Helâl ve'l-Harâm fi'l-İslâm" adlı kitabı, hem mevzûa bakış açısının genişliği, hem de takdim ve inceleme metodu bakımından takdire şâyân ve istifadeye lâyıktır.
Bütün bunlara rağmen bizi de aynı mevzûda bir şeyler yazmaya sevkeden âmiller vardır:
a) Bu kitapların bazıları gereğinden fazla teferruâta girmiş, bazıları ise kısaltmada aşırı giderek gerekli bilgiyi vermemiştir.
b) Günümüzde ve ülkemizde, haram- helâl açısından bakılması gereken yeni meseleler vardır.
c) Türkçede, bu mevzûda, fazla teferruâta girmeden meseleleri derli toplu ve açık bir dille anlatan telif eser yoktur.
İşte bu sâiklerden hareket ederek, eskiden yeniye gerekli kaynaklara başvurduk ve elinizdeki kitabı kaleme aldık. Maksadımız, saâdetlerin en büyüğü olan "Allah'a kulluk" mertebesine ulaşmak isteyenlere küçük bir yardımda bulunmaktan ibarettir.
Başarı ve isâbet Allah'tandır; yalnız O'na kulluk eder ve yalnız O'ndan yardım dileriz. Evvel ve âhir hamdimiz O'nadır.
Hayreddin KARAMAN
Nisan 1979- İstanbul